Quy định pháp luật về lối đi chung theo Luật Đất đai 2024

Tranh chấp về lối đi chung là vấn đề phổ biến, và quyền về lối đi qua thửa đất liền kề đã được pháp luật quy định cụ thể tại Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Đất đai 2024. Bài viết này sẽ phân tích các quy định pháp luật cốt lõi nhằm xác định quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan đến lối đi chung.

1. Bản chất pháp lý của “quyền về lối đi chung”

Về mặt pháp lý, “lối đi chung” là biểu hiện thực tế của “quyền về lối đi qua”, một loại quyền đối với bất động sản liền kề được quy định nền tảng tại Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 và được quy định cụ thể trong Luật đất đai 2024

Điều 29 Luật đất đai đã có quy định về quyền đối với thửa đất liền kề

“1. Quyền đối với thửa đất liền kề bao gồm quyền về lối đi; cấp nước, thoát nước; tưới nước, tiêu nước trong canh tác; cấp khí ga; lắp đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác theo quy định của pháp luật.

2. Việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền đối với thửa đất liền kề thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự; đồng thời phải thực hiện đăng ký theo quy định tại Điều 133 của Luật này đối với trường hợp quyền về lối đi; cấp nước, thoát nước; tưới nước, tiêu nước trong canh tác”.

Như vậy, Luật Đất đai 2024 khẳng định quyền về lối đi là một loại quyền đối với thửa đất liền kề và bắt buộc phải thực hiện việc đăng ký quyền này theo quy định của Luật Đất đai. Đây là cơ sở pháp lý để ghi nhận quyền này vào hồ sơ địa chính và Giấy chứng nhận, tạo ra sự bảo hộ cao nhất từ Nhà nước.

2. Lối đi chung và việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Pháp luật hiện hành không quy định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sau đây gọi là Giấy chứng nhận) riêng cho phần diện tích là lối đi chung. Việc này được lý giải dựa trên các quy định sau:

• Giấy chứng nhận được cấp cho “thửa đất”: Theo Khoản 31, Điều 3 Luật Đất đai 2024, “Thửa đất là phần diện tích đất được giới hạn bởi ranh giới xác định trên thực địa hoặc được mô tả trên hồ sơ địa chính.” Lối đi chung không phải là một thửa đất độc lập mà là một phần diện tích nằm trên một thửa đất đã được xác định.
• Bản chất là “hạn chế quyền”: Phần đất làm lối đi vẫn thuộc quyền sử dụng của chủ đất gốc. Việc tồn tại lối đi chung chỉ làm hạn chế một phần quyền của chủ sử dụng đất đó (không được xây dựng, cản trở việc đi lại), chứ không làm mất đi quyền sử dụng đất của họ trên diện tích này.

3. Quy định của pháp luật về quyền sử dụng lối đi chung

Cụ thể, Khoản 1, Điều 133 Luật Đất đai 2024 quy định các trường hợp đăng ký biến động đối với thửa đất đã được cấp Giấy chứng nhận, trong đó bao gồm:

“đ) Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được phép thay đổi tên; có thay đổi về hình dạng, kích thước, diện tích, số hiệu, địa chỉ thửa đất; có thay đổi về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; chuyển mục đích sử dụng đất;”

Việc xác lập quyền về lối đi chung chính là một sự “thay đổi về quyền sử dụng đất” trên thửa đất chịu hưởng quyền (bị hạn chế quyền) và thửa đất hưởng quyền (được thêm quyền về lối đi). Do đó, các bên phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động này. Sau khi đăng ký, thông tin về lối đi chung sẽ được thể hiện tại mục “Ghi chú” trên Giấy chứng nhận của các thửa đất liên quan và được cập nhật vào hồ sơ địa chính, đảm bảo giá trị pháp lý và sự bảo hộ của Nhà nước.

LUẬT SƯ TƯ VẤN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LỐI ĐI CHUNG

Tranh chấp lối đi chung là một trong những dạng tranh chấp đất đai phổ biến, phát sinh từ việc sử dụng, quản lý và xác lập quyền qua lại giữa các hộ gia đình, cá nhân. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi về tài sản mà còn dễ làm phát sinh mâu thuẫn kéo dài, gây mất đoàn kết trong khu dân cư.

Với kinh nghiệm thực tiễn dày dặn trong lĩnh vực đất đai, Công ty Luật Hùng Phúc sẵn sàng đồng hành, tư vấn và đại diện bảo vệ tối đa quyền lợi hợp pháp cho khách hàng.

Luật Hùng Phúc cung cấp dịch vụ Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lối đi chung bao gồm:

✔ Tư vấn pháp luật, phân tích tình huống tranh chấp lối đi chung cụ thể, thẩm định, đánh giá lại quyền sử dụng đất và quyền lối đi theo hồ sơ, bản đồ, hiện trạng; Hướng dẫn cách thu thập chứng cứ, tài liệu liên quan.

✔ Soạn thảo hồ sơ, tài liệu cần thiết trong quá trình giải quyết tranh chấp

✔ Tham gia tố tụng, bảo vệ quyền lợi

• Cử Luật sư/chuyên viên tham gia phiên hòa giải, đối thoại tại xã/phường;
• Tham gia phiên tòa với tư cách người đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp;
• Đề xuất phương án giải quyết phù hợp với thực tế sử dụng và quy định pháp luật.

Với đội ngũ Luật sư có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm và tử tế, Luật Hùng Phúc cam kết mang đến cho khách hàng dịch vụ pháp lý xuất sắc nhất. Để làm được điều đó, chúng tôi luôn lấy khách hàng làm trung tâm để tư vấn, đưa ra phương án giải quyết có lợi nhất cho khách hàng, chỉ tiếp nhận các vụ việc/vụ án có khả năng thực hiện và tuyệt đối tuân thủ pháp luật.

Liên hệ ngay cho Luật Hùng Phúc để hẹn lịch tư vấn:  0979 80 1111 – 0984 62 4444

Mọi vướng mắc cần trợ giúp liên quan đến các thủ tục hành chính đất đai, tranh chấp đất đai, ... Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0984 62 4444 để được tư vấn chi tiết!