Thực tế việc tặng cho nhà đất bằng miệng (lời nói) rất phổ biến trong giai đoạn trước, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa. Liệu việc làm này có giá trị pháp lý hay không? Cùng Phapluatdatdai.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Theo Khoản 2 Điều 502 Bộ luật Dân sự 2015, nhà đất khi chuyển nhượng, tặng cho phải được công chứng, chứng thực:
“Hợp đồng về quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản theo hình thức phù hợp với quy định của Bộ luật này, pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan”
Ngoài ra, tại điểm a khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013 cũng quy định rõ: Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản.
=> Hợp đồng tặng cho nhà đất phải lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực.
Như vậy, nếu chỉ áp dụng các quy định trên thì tặng cho bằng lời nói sẽ vô hiệu vì vi phạm quy định về hình thức hợp đồng (không công chứng hoặc chứng thực). Xuất phát từ việc tặng cho là có thật, tự nguyện, không có tranh chấp và người nhận tặng cho thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình thì khi có tranh chấp xảy ra người nhận tặng cho vẫn được pháp luật bảo vệ.
Tại nội dung khái quát của Án lệ số 03/2016/AL về ly hôn nêu rõ:
“Trường hợp cha mẹ đã cho vợ chồng người con một diện tích đất và vợ chồng người con đã xây dựng, nhà kiên cố trên diện tích đất đó để làm nơi ở, khi vợ chồng người con xây dựng nhà thì cha mẹ và những người khác trong gia đình không có ý kiến phản đối gì; vợ chồng người con đã sử dụng nhà, đất liên tục, công khai, ổn định và đã tiến hành việc kê khai đất, được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phải xác định vợ chồng người con đã được tặng cho quyền sử dụng đất”.
Theo nội dung của Án lệ này thì cha mẹ tặng đất cho con bằng lời nói có thể vẫn có hiệu lực mà không bắt buộc công chứng hoặc chứng thực hợp đồng.
Việc áp dụng án lệ trên thực tế phải tuân thủ quy định áp dụng án lệ trong xét xử tại khoản 2 Điều 8 Nghị quyết 04/2019/NQ-HĐTP như sau:
“Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm phải nghiên cứu, áp dụng án lệ, bảo đảm những vụ việc có tình huống pháp lý tương tự thì phải được giải quyết như nhau. Trường hợp vụ việc có tình huống pháp lý tương tự nhưng Tòa án không áp dụng án lệ thì phải nêu rõ lý do trong bản án, quyết định của Tòa án”.
Tóm lại, để áp dụng Án lệ số 03/2016/AL khi xét xử thì vụ việc cần giải quyết phải có tình tiết, sự kiện pháp lý tương tự nhau, cụ thể:
– Người nhận tặng cho đã xây nhà kiên cố.
– Người tặng cho hoặc những người khác trong gia đình không có sự phản đối tại thời điểm xây nhà.
– Việc sử dụng nhà đất công khai, liên tục, ổn định.
– Đã tiến hành việc kê khai đất, được cấp Giấy chứng nhận.
=> Tặng cho nhà đất bằng miệng vẫn hợp pháp nếu áp dụng Án lệ số 03/2016/AL để giải quyết và được Tòa án tuyên công nhận, tuy nhiên không phải vụ án nào cũng được sử dụng án lệ trên để giải quyết, và án lệ trên chủ yếu áp dụng đối vụ việc phát sinh trước ngày 01/7/2014 vì để sang tên và ra Giấy chứng nhận mới từ ngày 01/7/2014 đến nay phải có hợp đồng được công chứng hoặc chứng thực.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết. Mọi thắc mắc liên quan đến thủ tục hành chính đất đai, tranh chấp đất đai vui lòng liên hệ Hotline: 0984 62 4444 để được tư vấn trực tiếp và chuyên sâu.
Mọi vướng mắc cần trợ giúp liên quan đến các thủ tục hành chính đất đai, tranh chấp đất đai, ... Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0984 62 4444 để được tư vấn chi tiết!
Công ty Luật TNHH Hùng Phúc